Μουσική, η τέχνη των ήχων …ή περίπου έτσι

Μέσα από οργανωμένα, κάποιες φορές συγκερασμένα, αλλά και από άναρχα συστήματα παραγωγής ήχων, ο άνθρωπος από τα πολύ αρχικά βήματά του σε ετούτη τη Γη, άρχισε να επικοινωνεί και να εκφράζεται μέσα από αυτή. Εξελίσσοντας όλο και περισσότερο τη σπουδαία τέχνη της οργανοποιίας κατάφερε να φτιάξει όργανα που έφτασαν την τελειότητα και ακρίβεια τέτοια ώστε σε αυτά να γραφτούν και να ερμηνευτούν τα μεγαλύτερα μουσικά έργα. Η επανάσταση των υπολογιστών έφερε στο παιχνίδι και μια ακόμα πηγή ήχων και ηχοχρωμάτων καθώς επίσης και καινούρια θεωρητικά συστήματα μουσικής δημιουργίας. 

Η τέχνη των ήχων και των ηχοχρωμάτων λοιπόν. Άρα είναι προφανές ότι η αίσθηση που είναι πρωταγωνιστής δεν είναι άλλη παρά η ακοή. Μέσω του συστήματος των αυτιών μας ακούμε τη μουσική η οποία μεταγράφεται σε σήματα στον εγκέφαλό μας και με έναν μαγικό τρόπο (όχι τόσο μαγικό αλλά για να δώσουμε μια καλλιτεχνική χροιά),γίνεται χρώμα, καταστάσεις, αναμνήσεις, άνθρωποι, προσδοκίες, συναισθήματα, ιδέες, πηγή έμπνευσης. Αξίζει πραγματικά να κάνουμε το πολύ απλό παρακάτω πείραμα. Βάλτε ένα κομμάτι που σας αρέσει, όντας σε ήσυχο περιβάλλον και κλείστε τα μάτια σας. Τα επόμενα λίγα δευτερόλεπτα είναι μάλλον αποκαλυπτικά. Η μουσική σας δίνει κάτι διαφορετικό από αυτό που ακούγατε πριν και αυτό γιατί η αίσθηση της ακοής εκείνη τη στιγμή έχει δεσπόζοντα χαρακτήρα και άρα είστε ένας ισχυρός ακροατής. 

Ερχόμαστε λοιπόν στην καθημερινότητα και στον τρόπο που ακούμε μουσική στις μέρες μας. Ο καθημερινός αγώνας δρόμου δίνει ελάχιστο χρόνο στο μέσο άνθρωπο να ακούσει μουσική. Του δίνει όμως την ευκαιρία να την προσπεράσει φευγαλέα και άρα να μην καταλάβει τίποτα. Αυτό για το οποίο σε μια μουσική παραγωγή ή στη μελέτη ενός έργου μπορεί να πάρει από μερικές ώρες και να φτάσει έως και μήνες, ανάγεται σε λίγα δευτερόλεπτα προσοχής. 

Το χειρότερο όμως είναι ότι πλέον ο μέσος άνθρωπος δεν ακούει αλλά βλέπει τη μουσική. Είναι χαρακτηριστικό των τελευταίων χρόνων με τον κατακλυσμό από φορητές συσκευές “επικοινωνίας” ότι η μουσική είναι μέρος της εικόνας. Τα μάτια αρχίζουν να αντικαθιστούν τα αυτιά και το παραγόμενο νόημα ενός τραγουδιού είναι πλέον αποτυπωμένο στην εικόνα του βίντεο κλιπ. Το μυαλό λοιπόν τεμπέλικα αποδέχεται την πληροφορία “αμάσητη” και πάει παραπέρα. Η φαντασία μας μαραίνεται σαν απότιστο λουλούδι και όλα γίνονται επίπεδα. Είναι ιδιαιτέρως ανησυχητικό ότι όταν ρωτάμε τους μαθητές μας πώς ακούνε μουσική οι απαντήσεις είναι δύο: δεν ακούω μουσική και αν ακούω ακούω από το youtube (το οποίο να θυμίσουμε ότι είναι πλατφόρμα φιλοξενίας βίντεο). 

Φως ελπίδας η επιστροφή του βινυλίου ως μέσο ακρόασης το οποίο εκτός του ότι προφανώς είναι αμιγώς ακουστικό μέσο, απαιτεί από το χρήστη να του αφιερώσει χρόνο. Ανάγοντας όλο αυτό τον προβληματισμό στα παιδιά μας αντιλαμβανόμαστε τη σοβαρότητα του θέματος σε επίπεδο κοινωνίας πια. Είναι κάτι παραπάνω από σημαντικό να μάθουμε τα παιδιά μας να ακούν μουσική. Όταν μάθουν να ακούν τότε ο δρόμος για να προκύψουν μεγάλοι καλλιτέχνες είναι ανοικτός.